کمبود عناصر در پسته

کمبود عناصر در پسته یا علایم ظاهری کمبود عناصر غذایی در درخت پسته بسیار مهم است. توجه به این مهم و تغذیه مناسب درختان برای باردهی مطلوب پسته لازم است.

-۱ عناصر پر مصرف Macroelements     

عناصری از قبیل: نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم وگوگرد که بیشتر مورد نیازگیاه میباشند را عناصر پرمصرف می گویند.    

سه عنصرکربن، اکسیژن و هیدروژن هم از عناصر مورد نیاز گیاهند این عناصر به فراوانی در هوا و آب یافت میشوند.

علائم ظاهری کمبود عناصر غذایی در درختان پسته:

کمبودهای شدید عناصر غذایی در گیاه به صورت علائمی مختلف قابل مشاهده است که می توان به مواردی چون تغییر رنگ، سوختگی، توقف رشد جوانه های انتهایی، تغییر شکل میوه ها، تفاوت در عملکرد، زودرسی، دیررسی، کوچک شدن میوه ها، نارسایی در رشد،کاهش گسترش ریشه و کاهش خاصیت انبارداری میو ه ها اشاره نمود.

۱-علایم کمبود ازت :

در کمبود ازت برگها کوچک، ساقه و شاخه ها لاغر می شوند و معمولاً بازاویه کوچکی نسبت به ساقه اصلی می ایستند و شاخه های جانبی کمی تشکیل می شود،زردی در بر گهای پیر (پایینی)زودتر ظاهر میشود.

۲- علایم کمبود فسفر:

علائم کمبود فسفر به ­ندرت بر روی برگ درختان پسته مشاهده می شود. در صورت کمبود این عنصر در گیاه، برگ سرشاخه ها ارغوانی و برگ­ها به ­تدریج می ­ریزند، ساقه ها باریک شده و فاصله میان­ گره­ ها زیاد می­گردد. برهنه شدن درخت و محدود شدن رشد ریشه نیز از دیگر علائم کمبود می باشد. دیر باز شدن جوانه­ها و برگ­های سبز رنگ پریده نیز از کمبود فسفر می­تواند ناشی گردد. شاید بارزترین نشانه کمبود فسفر سبز تیره شدن رنگ برگهای پیر باشد.

۳-علائم کمبود پتاسیم:

پتاسیم مقاومت گیاهان را در برابر کم آبی و خطرات سرمازدگی افزایش  میدهد. مقاومت گیاهان را در برابر آفات و بیماریها بالا میبرد.علایم کمبود پتاسیم در برگها، سوختگی حاشیه برگها را نشان میدهد.

۴-علائم کمبود کلسیم:

این عنصر در پایداری دیواره سلولی، توسعه سلول و فرایندهای داخلی، پایداری غشاهای سلولی نقش دارد. کمبود عناصر کلسیم در پسته باعث تجزیه دیوار سلولی و خشکیدگی برگها میشود. علائم کمبود در حاشیه بر گها بیشتر از نقاط دیگر بر گ دیده میشود و در نتیجه باعث تغییر شکل برگ به صورت فنجانی رو به پائین می شود. برای افزایش کیفیت، افزایش مدت زمان انبارداری محصولات باغی و کاهش بیمار یهای فیزیولوژیکی محلول پاشی کلسیم انجام میشود. کمبود کلسیم باعث پوک شدن مغز پسته میشود.

۵-علائم کمبود منیزیم:

منیزیم در ساخته شدن روغن در گیاه دخالت داشته و نیز در تولید هیدروکربنها و مواد قندی موثر است. از نشانه های کمبود آن در گیاه، زردی بین رگبرگها  میباشد و نشانه های کمبود ابتدا دربرگهای پیر مشاهده  میشود و در صورت کمبود شدید، برگها شروع به ریزش  می کنند.کمبود علایم منیزیم و منگنز خیلی مشابه یکدیگرند.

۶-علائم کمبود گوگرد:

این عنصر در تولید پروتئین و بعضی از اسیدهای آمینه موثر است. بو و مزه برخی ازمحصولات باغی و زراعی (مثل سیر، پیاز و خردل) مربوط به گوگرد است. مهمترین علامت کمبود این عنصر در گیاه رشد ناقص و رنگ پریدگی  میباشد. کمبود گوگرد در پار ه ای از گیاهان نشانه هایی شبیه به زردی ناشی ازکمبود نیتروژن ایجاد میکند که مربوط به کمبود پروتئین درگیاه است، با این وجود در کمبود گوگرد، زرد شدن به صورت یکنواخت در سرتاسر گیاه حتی در بر گهای جوان وجود دارد.

: -۲ عناصر کم مصرف       Microelements

عناصری چون آهن، منگنز، روی، مس، بُر، مولیبدن و کلر که به مقدار بسیار کم مورد

نیاز گیاه می باشند را عناصر کم مصرف یا ریزمغذی می گویند.

کمبود عناصر ریز مغذی در برگ های پسته:

۱-علائم کمبود آهن:

این عنصر در تولید مولکول کلروفیل و همچنین در فعالیتهای انتقال انرژی نقش دارد.آهن یکی از عناصر ضروری برای رشد نهایی درختان میوه میباشد و در صورت کمبود آن در سلو لهای برگ، سبزینه (کلروفیل) به مقدار کافی تولید نمیشود و برگها رنگ پریده به نظرمیرسند.

۲-

۲-علائم کمبود منگنز:

این عنصر برای تولید کلروفیل و در نتیجه فتوسنتز مفید میباشد. منگنز همانند آهن عنصری غیر متحرک در گیاه است و علائم کمبود آن ابتدا در برگهای جوان درخت ظاهر میشود. مهمترین نشانه کمبود منگنز، زردی بین برگها میباشد که معمولاً تمام قسمتهای بالای درخت را فرا میگیرد، رشد درخت نیزکاهش یافته و در بعضی مواقع درختان به صورت کوتاه باقی می مانند.

۳-علائم کمبود روی:

در اثر کمبود عناصر روی در پسته علاوه بر اینکه رشد برگ کم میشود، برگها قبل از موقع میریزند،تعداد جوانه کمتری تشکیل شده و بیشتر آنها شکوفا  نمیشود. همچنین مقدار اکسین در دمگل ها کم شده، ممکن است گلها قبل از باز شدن بریزند، پوست درختان دچار کمبود،سخت و شکننده میشود. خسارت عمده کمبود این عنصر علاوه بر ریز شدن میوه ها، ریزش قبل از رسیدن آنها است بطوریکه گاهی تا ۸۰ درصد میو ه ها میریزند.برگها در انتهای شاخه ها پر پشت شده و در امتداد شاخه کم پشت میشود.

۴-علائم کمبود مس:

کمبود عناصر مس در پسته در درختان میوه با پلاسیدگی بر گهای انتهایی و ریزش آنها مشخص میشود. همچنین عصایی شدن انتهای شاخه در اثر کمبود مس اتفاق می افتد.

۵-علائم کمبود بُر:

این عنصر برای رشد نوک ساقه و ریشه (مریستم انتهایی) لازم و ضروری است.بُر نقش عمده ای در فعالیتهای حیاتی گیاه دارد و در تقسیم سلولی بافت ها، تشکیل جوانه های برگ و گل، ترمیم بافتهای آوندی، متابولیسم قند و مواد هیدروکربن دار و انتقال آنها نقش دارد.

۶-علائم کمبود مولیبیدن:

این عنصر در افزایش عملکرد و کیفیت محصول و همچنین بر روی جذب عناصر دیگرتوسط گیاه نقش دارد. مولیبیدن تنها عنصری است که کمبود آن موقعی دیده میشود که pH  زیر ۶ باشد، افزودن مقداری آهک میتواند مشکل را حل کند کمبود عناصر مولیبدن در پسته کمتر در شکل ظاهری گیاه قابل مشاهده میباشد و تا حدودی مشابه علائم کمبود ازت میباشد.

نویسنده: مهندس حامد پورعلی