نماتد گال گندم
نماتد گال گندم آفتی است که می تواند تا 50 درصد محصول مزارع گندم را از بین ببرد. انتخاب بذر سالم برای داشتن کشت مناسب و پیشگیری از این آفت مهم است.
نماتد گال دانه گندم : Anguina tritici
نماتد گالزای دانه گندم یا نماتد گال گندم با نام علمی Anguina tritici اولین انگل گیاهی از خانواده نماتدها بود که شناسایی شد.این نماتد انگل اجباری برگ و خوشه گندم میباشد. میزان خسارت این نماتد در مناطق کاملاٌ آلوده گندم، تا حدود 50 % محصول و در مناطق آلوده کشت جو تا 10 درصد عملکرد محصول برآورد شده است. استفاده از بذر سالم عاري از آلودگی و تناوب زراعی از جمله راهکارهاي مهم در کنترل این آفت است. این نماتد به صورت لارو سن دو در داخل گال که جاي دانه را گرفته، وجود دارد. چرخه زندگی آن کاملاً با گیاه گندم هماهنگ است.
تا رسیدن کامل دانه ها، لارو سن یک از محتواي شیري دانه گندم تغذیه می کند. این دانه های گندم به ساختارهاي قهوه اي تا سیاه تبدیل می شوند که به آنها گال گفته می شود.در اثر واکنش بافت دانه به مواد مترشحه از غدد مري نماتد، گال تشکیل می شود. تعداد لاروها در هر گال از 32400- 800 است و اگر این گال ها در شرایط خشک و خنک ذخیره شوند، لاروها می توانند 30 تا 40 سال زنده و موثر بمانند. وزن هر گال از 2.5 تا 9.2 میلی گرم متغیر است.
علایم:
علائم خسارت نماتد گالزای گندم شباهت هایی به خسارت ناشی از شته و خشکسالی دارد ولی برخی علائم شامل شکل گیري گالها در داخل اندامهاي گل در مراحل انتهایی رشد و جایگزین شدن با محتویات دانه، عدم شباهت دانه هاي گال آلوده یا گالها به دانه هاي سالم، رنگ تیره تر و اندازه کوچکتر، مختص به نماتد گالزای گندم است.
علائم نماتد گالزای گندم دانه ها به صورت گال حاوي نماتد. گالها راحت تر از دانه هاي گندم، از خوشه جدا میشوند و درون خاك میافتند و آن را آلوده میکنند. درون گالها تا 95 جفت نماتد نر و ماده وجود دارد که حدود 30000 عدد تخم میگذارند..
کنترل زراعی نماتد گال گندم :
تناوب زراعی به مدت دو تا سه سال با گیاهان غیر میزبان مانند پنبه، کلزا، آفتابگردان، حبوبات، سویا و …
استفاده از بذور سالم و عاري از آلودگی
معدوم نمودن گال ها
حذف و معدوم نمودن علف هاي هرز میزبان مثل علف هرز چاودار
تیمار با آب گرم: قرار دادن بذور در آب با دماي54-56 درجه سلسیوس به مدت 12 -10 دقیقه یا قرار دادن بذر در آب گرم در دمای 21-27 درجه سلسیوس به مدت 2 تا 4 ساعت، سپس قرار دادن آنها در آب 50 درجه سلسیوس به مدت 30دقیقه.
شرکت فصل پنجم فرح بخش توانسته ترکیبی ارگانیک و گیاه پایه با خاصیت نماتد کشی تولید وبرای مبارزه با نماتد های انگل گیاهی بخصوص نماتد گال گندم به کشاورزان عزیز توصیه نماید.نماتد کش نماکوب فاقد مواد شیمیایی بوده و هیچ گونه باقی مانده سموم در خاک و محیط زیست به همراه نداشته.
نویسنده: مهندس حامد پورعلی