تولید و جابجایی نشاء در گلخانه

تولید و جابجایی نشاء در گلخانه با توجه به افزايش روزافزون سطح زير كشت محصولات مختلف سبزي و صيفي، به ويژه توسعه سيستم هاي كشت گلخانه اي اهميت فراواني دارد.

از طرفي با افزايش هزينه هاي توليد مانند  افزايش قيمت بذر و محدوديت توليد بذور هيبريد، محدوديت منابع آبي و ساير نهاده هاي توليداستفاده از تكنيك توليد نشاء،مزاياي فراواني نظير مصرف بذر كمتر، زودرسي محصول، امكان كنترل بهتر شرايط محيطي در مراحل مختلف توليد، كنترل بهينه آفات و بيماريها، امكان انتخاب گياهان قوي و سالم جهت كاشت، عدم نياز به گزينش و يا تنك كردن ارزش اقتصادي بيشتر براي محصول توليدي و…،دارا ميباشد. بدين منظور رعايت موارد ذيل الزامي است.

تولید و جابجایی نشاء در گلخانه

۱- استفاده از بذور سالم، گواهي شده و عاري از بيماريهاي بذرزاد

۲- عدم استفاده از بذور توليدي محصول قبلي، بدليل افزايش احتمال آلودگي اين بذور به بيماريهاي گياهي.

۳- ضدعفوني بذور، قبل از كاشت با قارچكش هاي ثبت شده نظير كاربوكسين تيرام  به منظور جلوگيري از آلودگي به بيماري هاي پوسيدگي بذر و بوته ميري

۴- كشت و آزمايش بذور از نظر جوانه زني و كيفيت رويشي قبل از ضدعفوني.

۵- عدم نگهداري بذرها از فصلي به فصل ديگر در مناطق مرطوب به منظور جلوگيري از توسعه بيماري هاي قارچي،ويروسي و باكتريايي.

۶- ضد عفوني ديوارها،سبدهاي نشاء، لوله هاي آب گرم، رطوبت ساز خاک و تجهيزات قبل از كشت.

۷- ضدعفوني خاک

۸- استفاده از محيط كشت استريل و عاري از حشرات، بيماري ها، نماتدها و بذور علف هاي هرز (محيط كشت مورداستفاده براي توليد نشاء بايستي با بخار يا مواد شيميايي ضدعفوني كننده به خوبي استريل شود).

۹- عدم استفاده از سيني هاي كهنه به دليل وجود ترکهاي ريز كه موجب نفوذ عوامل بيماريزا ميشود.

۱۰ -در صورت استفاده از سيني هاي قديمي برای تولید و جابجایی نشاء در گلخانه ضروري است كه كاملا ضدعفوني شوند.

۱۱ -بهتر است از سيني هاي پلاستيكي استفاده شود (سيني هاي استيروفوم گران تر بوده، رشد نشاء را به تأخير انداخته وباعث افزايش تشكيل جلبك و شيوع بيماري ها مي شوند).

۱۲ -به علت محدوديت قارچكش و باكتري كشهاي مناسب جهت استفاده در گلخانه، رعايت اصول بهداشت گياهي لازم و ضروري است.

۱۳ -عدم آبياري بيش از حد نشاء ها، وجود تهويه مناسب، باز كردن تهويه ها براي خروج هواي مرطوب به منظور كاهش رطوبت نسبي گلخانه جهت مديريت بيماري هاي قارچي و باكتريايي

۱۴ -رديابي آفات گلخانه اي با استفاده از كارتهاي زرد چسبنده و تله هاي فرموني

۱۵ -بازديدهاي دوره اي تا زمان انتقال نشاء به منظور بررسي وضعيت آلودگي هاي احتمالي به آفات و بيماري ها ، پس ازسبز شدن بوته ها

۱۶ -مديريت بيماري ها در طي دوره تولید و جابجایی نشاء در گلخانه در توليد يك محصول سالم ضروري است

۱۷ – تنظيم دوره هاي آبياري و كوددهي

۱۸ – فراهم نمودن شرايط بهينه در خزانه يا انبارهاي نگهداري نشاء تا قبل از زمان انتقال به منظور جلوگيري از بروز وانتشار عوامل بيماريزاي برگي.

۹ -با توجه به اينكه بروز بيماري و آفات و اولين علايم معمولا در مناطق مستعد تر مانند حاشيه ها، درب هاي ورودي واطراف محل قرار گرفتن سيستم هاي گرمايشي محل هاي توليد مي باشند، در صورت مشاهده علائم اوليه ، پس ازتشخيص صحيح نوع عامل خسارتزا بايد سریعا نسبت به کنترلآلودگی اقدام شود.

۲۰ -كنترل علفهاي هرز پس رويشي به صورت وجين دستي

۲۱ – تنظيم گرمايشي، سرمايشي و نور گلخانه با توجه به دماي اپتيمم رشد هر گياه

۲۲ -در صورت وجود ناقلين، انجام مبارزه با تاكيد بر مبارزه غير شيميايي

 ۲۳ – جمع آوري و از بين بردن سريع بقاياي گياهي در محل توليد نشاء

۲۴ – تعبيه چاهك ضدعفوني قبل از دربهاي ورودي به منظور جلوگيري از ورود عوامل بيماريزا به درون گلخانه

۲۵ -استفاده از روپوش تميز براي ورود به نشاكاري در زمان تولید و جابجایی نشاء در گلخانه

۲۶ -استفاده از توري هاي با مش ريز و دربهاي دوتايي براي جلوگيري از ورود حشرات خسارت زا و ناقل ويروس ها وبيماري هاي باكتريايي

۲۷ -حذف علفهاي هرز به فاصله حداقل ۴ متر از گلخانه و استفاده از مالچهاي مختلف شن، سيمان و آسفالت براي پوشش اين فاصله

۲۸ -صدور گواهي بهداشت گياهي براي انتقال و جابجايي نشاء ها در داخل و خارج استان

۲۹ -انجام بازديد و بررسيهاي آزمايشگاهي نشاء ها به منظور تعيين عدم آلودگي نشاءها در طول دوره داشت و صدورگواهي بهداشت گياهي براي جابجايي آنها

۳۰ -نشاء ها در زمان انتقال بايد از نظر ظاهري فاقد علائم مختلف بيماري هاي گياهي باشند.

۳۱ -نشاء ها بايستي با وسايل نقليه داراي پوشش (محفظه) حمل شوند.

نویسنده: مهندس حامد پورعلی