میکروارگانیسم های زنده خاک
میکروارگانیسم های زنده خاک که نقش مهمی در تقویت و احیای خاک دارند. و برای تولید پایدار و کنترل عوامل بیماری زا تاثیر دارند.
میکروارگانیسم های زنده خاک و اهمیت و کاربردهای میکروارگانیسم های مفید و مهم برای تقویت خاک، کنترل عوامل بیماریزا و تولید پایدار (3)
گیاهان گوگرد را به شکل سولفات جذب می کنند و باکتری های اکسید کننده گوگرد می توانند نقشی کلیدی در تبدیل گوگرد از حالت عنصر به شکل قابل جذب توسط گیاهان داشته باشند. این عنصر نقش ویژه ای در گیاهان زراعی تولید کننده دانه های روغنی ایفا می کند. و پس از نیتروژن، فسفر و پتاسیم، اکنون گوگرد بعنوان چهارمین عنصر ماکرو در نظر گرفته می شود. این عنصر نقش ویژه ای در ساخت پروتئین ها دارد. همچنین برخی از انواع کودهای آمینواسیدی که حاوی مقادیر بسیار بالایی از آمینواسیدهای متیونین، سیستئین و سیستین باشند، می توانند گوگرد را به شکل تثبیت شده در اختیار گیاه قرار دهند.
میکروارگانیسم های زنده خاک
هرچند استفاده از کودهای شیمیایی می تواند نیاز به گوگرد را تا حدودی جبران کند، با این حال، این کودها می توانند به مرور سبب کاهش حاصلخیزی خاک شوند. شناخته شده ترین باکتری هایی که نقش مفید در تولید گوگرد به شکل فسفات دارند، تیوباسیلوس ها و سایر باکتری های هتروتروف اکسیدکننده گوگرد هستند. این باکتری ها و همچنین برخی از انواع قارچ های میکوریزی می توانند با استفاده از انرژی حاصل از مواد آلی موجود در خاک، شکل های معدنی گوگرد را به سولفید هیدروژن تبدیل نموده و سپس آن را به سولفات تبدیل می کنند؛ همچنین این میکروارگانیسم های زنده خاک می توانند گوگرد معدنی را بطور مستقیم به سولفات تبدیل کنند که توسط ریشه های گیاه قابل جذب است. بنابراین به منظور افزایش میزان جذب این ترکیب، استفاده از کودهای آلی و ارگانیک می تواند موثر باشد.
در کنار این باکتری ها، قارچ های آربوسکولار میکوریزا نیز می توانند از ترکیبات آلی حاوی ترکیبات گوگردی استفاده کنند و گوگرد را به شکل سولفید هیدروژن یا سولفات تبدیل کنند که در شرایط مناسب خاک (مانند pH مناسب و غیره) می تواند توسط گیاه جذب شود. این عنصر در pHهای بالای 6 جذب مطلوبی دارد، بنابراین به منظور جذب این عنصر و همچنین جلوگیری از کاهش جذب سایر عناصر، لازم است میکروارگانیسم های زنده خاک pH ریزوسفر و خاک در محدوده ای بین 6 تا 7 قرار دهند تا گیاه بتواند عمده عناصر مورد نیاز خود را نیز جذب کند.
اهمیت تنظیم ph خاک
به دلیل اهمیت این عنصر و همچنین نقش موثری که pH در جذب عناصر دارد، ترکیبات سولفاته در کودهای شیمیایی استفاده می شوند که هر کدام از آن ها ایرادات خاص خود را دارند که قیمت بالا و تغییر تعادل عنصری موجود در خاک یکی از این دلایل می باشند.
استفاده از کودهای آلی در کنار تقویت میکروارگانیسم های زنده خاک و تأمین شرایط مورد نیاز فعالیت این میکروارگانیسم ها، راهی موثر با عملکردی طولانی مدت جهت تأمین عناصر مورد نیاز گیاه می باشد.
نویسنده: دکتر احمدرضا نصیری