نماتد طلایی سیب زمینی
نماتد طلایی سیب زمینی نماتدهاي بيماري زاي گياهي، کرمهای سوزنی شکل كوچكي هستند . كه در خاك وجود دارند واز ريشه گياهان تغديه مي كنند .
نماتد طلایی سیب زمینی Globodera rostochensis
نماتدهاي بيماري زاي گياهي، کرمهای سوزنی شکل كوچكي هستند كه در خاك وجود دارند واز ريشه گياهان تغديه مي كنند و فقط با ميكروسكوپ ديده مي شوند. نماتدهاي سيستي سيب زميني شامل نماتد طلايي و نماتد شيری از خسارت زاترين بيمارهاي سيب زميني درایران به شمار مي روند.
نماتد ها در خاك مستقيما به ريشه و غده سيب زمينی حمله مي كنند و پس ازاستقرار در بافت گياه، با تغديه و رشد و نمو مانع از جذب آب و مواد غذايي در گياه مي شوند كه در نهايت كاهش رشد و محصول را به دنبال دارد.
كشت مداوم سيب زميني يا ميزبانهاي ديگر نماتد مانند گوجه فرنگي و بادمجان موجب افزايش جمعيت نماتد وتشديد بيماري زايي مي شود و حتي در مواقعي تعداد غده هاي سيب زميني برداشت شده كمتر از غده هاي كاشته شده است.كاشت غده هاي آلوده در مزارع سالم و جابه جايي غده هاي آلوده به ساير مناطق غيرآلوده از موارد انتشار اين نماتدها بوده است.
سيكل زندگی نماتد سیب زمینی
ماده هاي جوان نماتد طلايي كروي شكل ابتدا شيري رنگ اند، سپس به رنگ زرد طلايي درمي آيند كه پس از مرگ، پوستشان ضخيم و قهوه اي تيره مي شود. اين مرحله سيست ناميده مي شود كه حاوي صدها تخم است. اندازه بدن ماده ها با قرار دادن 2 عدد كنار هم در حدود يك سانتي متر مي شود. پس از كاشت سيب زميني بر اثر ترشحات ريشه و نيز رطوبت، نوزادهاي كرمي شكل درون سيست ها كه در خاك قرار دارند ازسيست خارج و وارد ريشه ميشوند و پس از تغذيه و رشد كردن تبديل به نر و ماده مي شوند.نوزادها مي توانند به غده حمله كنند . بدن ماده جوان متورم مي شود و نيمه انتهايي روي سطح ريشه نمايان مي شود كه در اين مرحله ماده شيري يا طلايي رنگ، شروع به تخم گذاري مي كند. پس از مرگ، ماده ها از ريشه جدا مي شوند و درون خاك مي افتند و تبديل به سيست مي شوند كه در شرايط كم آبي، هواي سرد و گرم نكاشتن سيب زميني، تا سالهاي طولاني از تخمها محافظت مي كنند.
نشانه های بيماری نماتد طلایی سیب زمینی
در مزرعه، مناطق آلوده به صورت لكه هايي با گياهان كم رشد، كوچك و زرد رنگ ظاهر مي شود كه حالت تشنگي و كمبود مواد غذايي دارند و قبل از زمان برداشت، ساقه و برگ ها خشك مي شوند. در صورت كاشت هر ساله سيب زميني ، آلودگي بيشترمي شود و تمام مزرعه را مي پوشاند. در حين رشد گياه، نماتدهاي ماده سفيد و يا طلايي رنگ روي ريشه و غده هاي آلوده ديده مي شوند.
اهميت اقتصادی سیب زمینی
زماني كه نماتدها وارد ريشه هاي جوان مي شوند با زخمي كردن ريشه و تغذيه ازآن مانع جذب آب و مواد غذايي مي شوند، در نتيجه گياه آلوده بر اثر كمبود مواد غذايي كم رشد، كوچك و زرد رنگ مي شود و محصول كمتري مي دهد. اگر جمعيت نماتد به دو تا پنج تخم در هر گرم خاك برسد ، كاشت سيب زميني مقرون به صرفه نخواهد بودو كشاورز ضرر مي كند. در بعضي از كشورها براي هر 20 تخم در هر گرم خاك تناژ برداشت محصول 2تن كاهش مي يابد .
راههای انتشار
نماتدها توسط خاك آلوده، خاك همراه غده هاي سيب زميني، غده ها ي سيب زميني آلوده، ماشين آلات كشاورزي، آبياري و حيوانات در هنگام چرا به مناطق مختلف گسترش مي يابند.
پيشگيري
كاشت
پي در پي سيب زميني در زمين آلوده موجب افزايش جمعيت نماتد و كاهش محصول سيب زميني مي شود.
به
دليل جديد بودن بیماری نماتد طلایی سیب
زمینی در ايران، توصيه مي شود قبل از كاشت
سيب زميني ،كشاورزان سراسر كشور ، نمونه خاك مزرعه شان را براي اطمينان از عدم
آلودگی آن،آزمايش كنند.
همچنين
رعايت موارد زير در پيشگيري از ابتلاي محصول به اين بيماري توصيه
مي
شود:
– كشت
سيب زميني بذري حداقل هر سه سال يكبار
– كاشت
غده هاي گواهي شده سالم
– در
صورت مشاهده علائم كم رشدي گياهان در مزرعه، نمونه برداری از بوته وارسال نمونه
خاک اطراف بوته به آزمایشگاه نماتد شناسی.
مبارزه با نماتد طلایی سیب زمینی :
از ترکیب ارگانیک نماکوب برای کنترل نماتد طلایی سیب زمینی استفاده میشود.این ترکیب گیاه پایه و زیستی بوده و هیچ گونه سمیت شیمیایی برای محیط زیست و آب وخاک ندارد .نماتد کش نماکوب به میزان 60 لیتر در هر هکتارو3 مرحله در سال همراه با آب آبیاری استفاده میشود.
مبارزه با نماتد طلایی سیب زمینی:
از ترکیب ارگانیک نماکوب برای کنترل نماتد طلایی سیب زمینی استفاده میشود.این ترکیب گیاه پایه و زیستی بوده و هیچ گونه سمیت شیمیایی برای محیط زیست و آب وخاک ندارد .نماتد کش نماکوب به میزان 60 لیتر در هر هکتارو3 مرحله در سال همراه با آب آبیاری استفاده میشود.