کرم گلوگاه انار
کرم گلوگاه انار مهم ترین آفت درخت انار در کشور است. لارو این آفت با نفوذ به میوه و تغذیه و پوسیدگی توسط قارچهای بیماری زا که وارد میوه می شوند آسیب می زند.
کرم ها فصل زمستان را در تاج و داخل میوه هاي باقیمانده از فصل قبل روي درخت سپري می کنند . این کرم ها درانارهاي ریخته شده در زیر درختان و انارهاي انباري در فصل زمستان نیز ممکن است مشاهده شوند.کرم ها پس از گذران دوران شفیرگی در فروردین ماه ظاهر شده و اردیبهشت ماه که مصادف با ظهور گلهاي انار است پروانه ها به پروازدرمی آیند.
از آنجا که کرم گلوگاه انار تخم هاي خود را داخل تاج میوه می گذارد وبه دليل فعاليت مخفي لارو اين آفت درون میوه ، مبارزه شیمیایی با آن تقریباً غیرممکن بوده و از طرف دیگر سمپاشی در باغات انار باعث از بین رفتن حشرات مفید و در نتیجه طغیان سایر آفات بخصوص کنه ها می شود . بنابراین براي کنترل این آفت باید مجموعه اي از روش هاي مبارزه را بکار گرفت که اصطلاحاً به این روش مدیریت تلفیقی کنترل آفت گفته می شود. این روش ها شامل روش هاي به زراعی، بیولوژیکی، فیزیکی و مکانیکی است.
روش به زراعی:
رعایت فواصل مناسب کاشت، شخم درختان در پائیز، تعیین فواصل مناسب آبیاري با توجه به بافت خاك، سن درخت و شرایط آب و هوایی، تغذیه مناسب درختان، استفاده از ارقام مقاوم مانند انار اصفهانی دانه سیاه، کنترل علفهاي هرز و هرس علمی درختان همگی کمک می کنند که خسارت آفات، بخصوص کرم گلوگاه انار به حداقل برسد.
روش هاي فیزیکی و مکانیکی:
جمع آوري منظم میوه هاي انار آلوده روي درخت و ریخته شده در کف. این عمل باعث می شود ذخیره زمستانه آفت در سال بعد کم شده و میزان خسارت واردشده به محصول کاهش یابد. پرکردن تاج میوه انار بوسیله گِل و حذف پرچم هاي گُل انار بعد از اوج تخم گذاري شب پره ها در ابتداي بهار نیز به کاهش میزان خسارت کمک زیادي می کند.
فرمون هاي جنسی مواد فراري هستند که توسط حشره ماده ترشح شده و باعث جلب حشره نر می شود. فرمون جنسی کرم گلوگاه انار بصورت مصنوعی ساخته شده و در دسترس است . با استفاده از تله هاي فرمونی حشرات نر موجود درباغ را می توان جمع آوري کرده ، جمعیت آفت و خسارت آن را کاهش داده. با استفاده از تله های فرمونی حشرات نر شکار میشوند و توسط تله های نوری فرمونی علاوه بر حشرات نر ،حشرات ماده هم شکار میشوند که در کنترل جمعیت آفت و میزان خسارت به محصول نقش بسیار مهمی رو ایفا میکند.
مبارزه بیولوژیکی با کرم گلوگاه انار توسط زنبورهاي تریکوگراما
زنبورهاي تریکوگراما از حشرات حشره خوار مفیدي هستند که داراي اندازه کوچک، کمتر از یک میلیمتر، بوده و قادرند با تخم ریزي درون تخم آفات باعث انهدام آنها و ممانعت از بروز خسارت شوند . این زنبورها داراي قدرت سازگاري زیاد با شرایط اقلیمی متفاوت هستند وعلاوه بر آن بخوبی می توان آنها را در آزمایشگاه پرورش داد .
زنبورهاي تریکوگراما می توانند در تخم آفت کرم گلوگاه انار تخمگذاري کرده، آنها را پارازیته کندو از بین ببرد.
نویسنده: مهندس حامد پورعلی