فرق کود ارگانیک و شیمیایی

فرق کود ارگانیک و شیمیایی اساسی و به اصل آن ها برمی گردد. تاثیر متفاوتی بر خاک، انسان و گیاه دارند. برای آشنایی بیشتر مطلب را ادامه دهید.

همانطور که می دانید، کودها و سموم نام عمومی موادی اند که به منظور افزایش بازده و تولید محصول در گیاهان عمل می کنند. کودها با تأمین مواد غذایی و تغذیه و سموم با از بین بردن آفات که مانع رشد و بازده مناسب گیاهان می شوند، فعالیت می کنند. با این وجود مصرف بی رویه کود و سم شیمیایی (مصنوعی) موجب از بین رفتن تعادل در طبیعت و محیط زیست می شود. که نتایج مخربی مثل کاهش بازده حقیقی و همچنین طغیان آفات خطرناک جدید را به دنبال دارد. همچنین مصرف این ترکیبات، سبب بروز بیماری در انسان می شود. و سلامت محیط زیست را نیز به خطر می اندازد.

بهترین روش برای مبارزه با این مشکل، استفاده از روش ها و تکنیک هایی به نام کشاورزی ارگانیک است که نه تنها می توانند کمک شایانی به بهبود سلامتی محیط زیست و انسان ها نیز داشته باشند، بلکه می تواند میزان تولید محصول را نیز بالا ببرد.

فرق کود ارگانیک و شیمیایی و نحوه مصرف

سه رویکرد برای استفاده از کود تبیین شده: کاربرد کودهای شیمیایی در قالب کشاورزی سنتی، کاربرد کود ارگانیک همراه با مقدار اندکی از کودهای شیمیایی برای بهبود ویژگی­های کودهای آلی، و روش استفاده انحصاری از کودها و روش­های ارگانیک که باعث تولید محصولات غذایی سالم و ارگانیک می شود.

نتیجه گیری این است که از کود شیمیایی تنها می توان برای تقویت پارامترهای کودهای ارگانیک و آلی استفاده کرد. اما این کودها با هم تفاوت هایی دارند که در ادامه مطلب به آن ها می پردازیم.

کودهای ارگانیک

کودهای ارگانیک به موادی طبیعی اشاره می کنند که به شکل های مختلفی در طبیعت وجود دارند و می توانند بعنوان عاملی برای تغذیه در گیاهان مورد استفاده قرار گیرند. این ترکیبات منابع تغذیه ای پایدار و کم هزینه ای هستند که امروز در سراسر دنیا بعنوان ترکیبات مورد نیاز در کشاورزی نوین و پایدار استفاده می شوند. در مقام مقایسه با کود ارگانیک، کود شیمیایی قرار دارد . کوددهای شیمیایی بطور طبیعی در طبیعت وجود ندارند و تولید آن ها نیاز به صرف هزینه مواد اولیه و تولید و فرایندهای انرژی خواه صنعتی و شیمیایی است.

استفاده از هر دو نوع این کودها میزان بازده محصولات و رشد گیاهان را در کشاورزی افزایش می دهد، هرچند فرق کود ارگانیک و شیمیایی و کودهای ارگانیک زیاد است . کودهای شیمیایی کشاورزی پس از ورود به خاک غلظت بالایی دارند و اثر کوتاه مدتی دارند و ماهیت شیمیایی آن ها سبب شسته شدن بخش عمده ای از این نوع کود در خاک می شود؛ با این حال کودهای ارگانیک در زراعت در دراز مدت تاثیر می گزارند. و به علت داشتن ترکیبات آلی و اسیدهای آلی در دل خود نه تنها ترکیبات مغذی خاک را به گیاه می دهند، بلکه این مواد را به آهستگی آزاد می کنند و به همین علت میزان آبشویی در این نوع کود کم است.

کود شیمیایی

کودهای شیمیایی سریع در دسترس گیاه قرار میگیرد به همین علت می تواند نیازگیاهان را سریعا برطرف کنند، اما این ایراد بر این کود وارد می شود. که به علت دسترسی بسیار سریع گیاه به این نوع کودها، ریشه ها در معرض غلظت بسیار بالایی از این ترکیب قرار می گیرد و این مساله آسیبی را برای ریشه و اندام های هوایی گیاه به دنبال دارد.

با این وجود، محتوای کودهای آلی به سه قسمت تقسیم بندی می شود: ترکیباتی که به راحتی در دسترس گیاه هستند و گیاهان آن ها را جذب می کنند، ترکیباتی که پس از تجزیه و فراوری توسط میکروارگانیسم های موجود در خاک در دسترس ریشه گیاه قرار می گیرند، و میکروارگانیسم هایی که مواد آلی را در دسترس گیاهان قرار می دهند؛ تمامی این مسایل سبب رهایش آهسته و پیوسته مواد مورد نیاز گیاهان و جذب پیوسته و تدریجی آن ها توسط گیاه می شود. 

یکی از عواملی که بوسیله کود تحت تأثیر قرار می گیرد ساختار خاک است. کودهای شیمیایی به ساختار خاک تأثیر منفی می گزارند. و نقش موثر و اساسی ای در فرسایش خاک دارند، با این حال کودهای آلی ساختارها و ترکیبات آلی وضعیت فیزیکی خاک را بهبود می بخشد.

فرق کود ارگانیک و شیمیایی از نظر عوارض

کودهای ارگانیک از موجودات زنده گرفته می شوند بنابراین یک نوع تعادل شیمیایی در آن ها برقرار است، به این شکل که این نوع کود موجب بروز سمیت عناصر و ترکیبات در خاک نخواهد شد، در مقابل این کار ، استفاده نامناسب از کودهای شیمیایی قرار دارد که می تواند سبب بروز شرایط سمیت یا کمبود عناصر در گیاهان و مزرعه ما شود.

کاربرد کود ارگانیک به علت داشتن تعادل، به هیچ آنالیز خاصی برای استفاده نیاز ندارد، اما استفاده از کودهای شیمیایی در زراعت می بایست براساس آنالیزهای مخصوص خاک، آب و برگ در گیاهان انجام شود، در غیر این صورت کاربرد کودهای شیمیایی می تواند عواقب نامناسبی در خاک و کشاورزی مانند مسمومیت به دلیل مقدار بالای عناصر موجود در خاک یا کمبود به علت مقدار پایین این عناصر داشته باشد.

کودهای ارگانیک با اثری که بر محیط ریزوسفر و خاک می گزارند (به دلیل داشتن ترکیب های آلی و میکروارگانیسم ها در کودها ) مقاومت گیاه به بیماری ها را افزایش می دهند، اما کودهای شیمیایی این طور عمل نمی کنند.

پایداری کود شیمیایی و ارگانیک در محیط زیست

فرق کود ارگانیک و شیمیایی از نظر پایداری محیطزیست بسیار قابل ملاحظه است. کود و سم شیمیایی با از بین بردن دشمنان طبیعی آفت ها، زمینه لازم را برای بروز طغیان آفات مختلف مهیا می کند، درصورتی که کودهای آلی دشمنان طبیعی آفات و عوامل بیماری زا را محدود می کند. و بدین وسیله میزان آسیب وارده ناشی از آفات کاهش می دهند.

کودهای آلی فعلی میکروارگانیسم هایی دارند. و می توانند جمعیت میکروارگانیسم های مفید در خاک را تقویت کرده و نقش قابل ملاحظه ای در تقویت کردن ساختار و بافت خاک و ویژگی های شیمیایی مخصوص آن داشته باشند، در مقابل آن کودهای شیمیایی به خاطر داشتن غلظت بالای یک عنصر در خود می توانند جمعیت میکروارگانیسم های خاک را دستخوش تغییر کنند که می تواند سبب آسیب پذیری و حساسیت بیشتر گیاهان به بیماری ها شود.

اهمیت کودهای ارگانیک در سلامت کشاورز:

هنگام مصرف کودهای شیمیایی کشاورزان باید اقدامات بهداشتی و مراقبتی را بکار بگیرند چرا که این ترکیبات به مرور می توانند باعث بروز بیماریهایی خطرناک در کشاورزان و خانواده آن ها شوند، درحالی که کودهای آلی به علت داتشتن ماهیت طبیعی، برای سلامتی انسان و حیوانات آسیب و خطری ایجاد نمی کنند.

اهمیت کودهای ارگانیک برای سلامتی مصرف کننده ها:

کود طبیعی و ارگانیک دارای نسبت متعادلی از عناصر است و معمولأ فاقد ترکیب های شیمیایی و مصنوعی است که در کودهای شیمیایی دیده می شود و می توانند باعث بروز بیماری هایی در مصرف کننده ها شوند.

استفاده به شکل غیر اصولی از کودهای شیمیایی می تواند خسارات جبران ناپذیری برای گیاهان زراعی و کشاورزان مصرف کننده در مزارع خود داشته باشد، درحالی که کودهای ارگانیک هیچ گونه نیازی به اقدامات پیچیده برای مصرف مناسب و ارائه بیشترین فواید برای کشاورز و کشاورزی و مصرف کننده های محصولات را ندارند.

تفاوت های زیادی بین کودهای شیمیایی و آلی وجود دارد. با این وجود، بهترین مسیری که برای کشاورزان توصیه می کنیم، استفاده از کشاورزی ارگانیک الحاقی است که در آن از روش ها و مواد ارگانیک و حداقل مقدار کودها و سموم شیمیایی برای تکمیل اثرات کشاورزی ارگانیک استفاده  می شود. به این شکل، می توان به مرور زمین های زراعی را اصلاح و تولید پایدار و بهبود درآمد کشاورز را تضمین نمود.

برای دیدن محصولات ارگانیک ما به لینک زیر مراجعه کنید .

نویسنده: دکتر احمدرضا نصیری