کود گلخانه

کود گلخانه فصل پنجم . فصل پنجم فرحبخش برای مبارزه با نماتد گلخانه کود داروی نماتد پلاس را تولید می کند. برای خرید خاک مناسب کشت با ما تماس بگیرید.

یکی از فناوری های مفید بشر، تهیه گلخانه ها بود که در ابتدا به منظور تولید محصولات زراعی خارج از فصل رشد، طراحی شده بودند. با این حال، امروزه می توان از آن ها برای تولید سایر محصولات زراعی که نیاز به شرایط آب و هوایی ویژه دارند استفاده نمود. بطور کلی گلخانه ها بسته به نوع بستر کشت به به دو دسته اصلی تقسیم بندی می شوند: گلخانه های خاک کشت و گلخانه های غیر خاکی.

کود گلخانه

گلخانه های خاک کشت، ریشه های گیاه در بستر خاکی رشد می کنند و بنابراین تنها عاملی که در این گلخانه ها کنترل می شود شرایط آب و هوایی می شود. از آنجاییکه خاک علاوه بر مواد غذایی و میکروارگانیسم های مفید می تواند حاوی میکروارگانیسم های بیماریزا و آفات مختلفی باشد، این نوع کشت نیاز به بررسی کامل خاک، استفاده دقیق از کودها و سموم و طراحی برنامه کوددهی براساس پارامترها و ویژگی های خاک دارد.

اما امروزه گلخانه های غیرخاکی بطور روز افزونی رواج یافته اند. این نوع گلخانه ها که انواع مختلفی دارند (مانند هیدروپونیک، آئروپونیک)، بستر خاک کاملأ حذف شده است، با این حال به منظور تثبیت و پایداری گیاه از چارچوب های بستر کشت (از جمله لوله های کشت یا پنل های یونولیتی در هیدروپونیک) یا بسترهای مصنوعی استفاده می شود. این بسترهای مصنوعی تنها جایگاهی برای رشد ریشه و فراهم سازی آب و مواد غذایی به منظور جذب استفاده می شوند و معمولأ شامل مواد خنثی و بی اثری هستند که نقش خاصی در تغذیه گیاه ندارند. از جمله شناخته شده ترین این مواد بی اثر می توان به کوکوپیت، پالم پیت، پرلیت و لیکاپن اشاره کرد.

تغذیه گیاهان

بر همین اساس، کودهای شیمیایی و ارگانیکی که برای تغذیه گیاه استفاده می شوند نیز متفاوت هستند. در گلخانه های خاک کشت، نوع کود و میزان مصرف براساس آنالیز آب و خاک متفاوت است. همچنین در گلخانه های هیدروپونیک و آئروپونیک و گلخانه هایی که از بسترهای خنثی برای کشت و پرورش گیاهان زراعی استفاده می کنند، بسته به نوع گیاه زراعی میزان و نوع کودهای مصرفی می تواند متفاوت باشد. چراکه به دلیل عدم وجود منبعی از عناصر غذایی مانند خاک، تمامی عناصر مورد نیاز گیاه حتی در ناچیزترین مقدار نیز باید به منظور رشد و نمو بهینه و تولید محصول برای گیاه فراهم شود.

محلول تغذیه ای که تمامی این عناصر را در خود جای داده است باید پارامترهای مناسبی داشته باشد، چراکه درصورت عدم وجود پارامترهای مناسب مانند pH، شرایط به گونه ای تغییر می یابد که حتی با وجود مقدار کافی از این عناصر، گیاه قادر به جذب نیست، به عبارتی گیاه در تماس مستقیم با محلول مغذی قرار دارد که تهیه می شود. همچنین میکروارگانیسم ها نیز در این سیستم وجود ندارند که در تهویه خاک نقش ایفا کنند.

کودها

با این حال، کودهای متعددی وجود دارند که بعنوان کود گلخانه صرف نیستند و بین سیستم گلخانه ای خاک کشت و سیستم مزرعه ای روباز مشترک هستند، برای مثال میزان مصرف عناصری مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم و گوگرد در این دو سیستم مشابه و برابر است؛ همچنین بهترین گزینه برای تغذیه طولانی مدت این سیستم ها و تأمین نیازهای متعادل غذایی گیاه زراعی، کودهای ارگانیک بهترین گزینه هستند که می توانند علاوه بر بهبود ساختار خاک، پارامترهای خاک و درصد عناصر را نیز بهبود دهند، به نحوی که نیازهای گیاه بطور کامل تأمین شده و محصول خوبی بدست آید.

تفاوت عمده ای که بین کشت خاکی گلخانه ای و کشت زراعی در زمین باز وجود دارد، نیاز به استفاده از قارچ کش ها در گلخانه ها به میزان بیشتر، و نیاز به استفاده از آفت کش ها به میزان بیشتری در زمین زراعی می باشد. که این هزینه ها می تواند با استفاده از کودداروهایی که هم دربرابر آفات موثر هستند و هم می توانند سب کاهش قابل ملاحظه ای در بیماری های قارچی شوند، به بهترین شیوه مدیریت گردد.

کود گلخانه در گلخانه هیدروپونیک

در گلخانه های هیدروپونیک، به علت اینکه تمامی شرایط کنترل می شود (نوع بستر جهت استقرار گیاه، شرایط آب و هوایی) مواد غذایی که در اختیار گیاه قرار می گیرند معمولأ ترکیبات شیمیایی هستند. هرچند در این گلخانه ها نیاز به سموم شیمیایی به حداقل و حتی به صفر رسیده است، با این حال عدم وجود مواد ارگانیک می تواند اثرات قابل ملاحظه ای بر تولید محصول داشته باشد، چراکه ماده آلی و ارگانیکی که در کودهای ارگانیک وجود دارد، نه تنها می تواند نقش تبادل یونی و تعادل بافری ایفا کند، بلکه به علت وجود ترکیبات آلی به دستیابی به محصولی ارگانیک و سالم کمک می کند.

مطالعات نشان داده است که شیرابه های ارگانیک فرآوری شده نیز می توانند بجای محلول های کشت استفاده شده و محصولی با کیفیت حتی بالاتری تولید کنند؛ علاوه بر این ها کیفیت محصول نیز افزایش قابل ملاحظه ای دارد. همچنین ترکیبات آلی موجود در این کودها نقش محرک زیستی یا بیواستیمولنت دارند و با تحریک فرایندهای ویژه رشد مناسب، محصول باکیفیت و سالمی بدست دهند.

سخن آخر:

پیشرفت تکنولوژی نیز با افزایش تولید راه تأمین نیازهای بشر را فراهم کرده است، با این حال ایراداتی به این سیستم ها وارد است، لیکن این ایرادات با بکارگیری کودهای ارگانیک و سایر ترکیبات ارگانیکی که می توانند برای بهبود آن ها استفاده شوند، تا حدودی برطرف شده اند. این مساله در کود گلخانه نیز صادق است.

آنچه که مشخص شده است، هر اندازه پیشرفت که در فناوری های کشاورزی حاصل شود، باز هم ایراداتی در این سیستم ها وجود دارند که کشاورزی ارگانیک و استفاده از تکنیک ها و اصول آن، می تواند به ارتقای این سیستم ها کمک شایانی کند.

نویسنده: دکتر احمدرضا نصیری