بیماری لکه غربالی درختان میوه
بیماری لکه غربالی درختان میوه هسته دار در همه باغات زردآلو دیده می شود. با تغییر در ظاهر و طعم میوه ضرر اقتصادی به کشاورز و اقتصاد صادراتی وارد می کند.
Wilsonomyces carpophilus
قارچ عامل بیماري، دامنه میزبانی وسیعی دارد و تقریباً به تمام گونه هاي درختان میوه هسته دار و به طور معمول به برگهاي درختان میوه هسته دار حمله می کند. مهمترین علایم بیماري، ایجاد سوراخ روي برگ درختان است. قارچ عامل بیماري روي جوانه ها، شاخه هاي آلوده و میوه ها را می پوشاند. اسپورها در درجه اول توسط آب پخش می شوند. رطوبت و دما نقش مهمی در شیوع و شدت بیماري دارند.
بیماری لکه غربالی درختان میوه در اکثر نقاط ایران به انواع درختان میوه هسته دار مانند زردآلو، هلو، شلیل، آلبالو، گوجه،بادام و در برخی مواقع به گیلاس خسارت وارد می کند و به دلیل جوشها و لکه هایی که روي میوه زردآلو بوجود می آورد، ارزش صادراتی برگه زردآلو و قیسی را کاهش داده و طعم نامطبوعی به میوه می دهد.
علائم غربالی روي برگ:
روي برگ علائم همزمان با بازشدن جوانه هاي برگ به صورت لکه هاي گرد و کوچک به رنگ سرخ که وسط آن تیره است بروز می کند. لکه ها به تدریج بزرگ شده و از وسط شروع به خشک شدن می کنند.به مرور بافت مرده جدا شده و سوراخی ایجاد می شود. اطراف سوراخ، نوار چوب پنبه اي باقی می ماند. درصورت شدت بیماري روي درختان گیلاس و تجمع لکه ها، برگ ها تماماً زرد شده و می ریزند. به طور کلی
لکه ها در آغاز پیدایش کوچک و ارغوانی اند ولی به تدریج بزرگترشده و به رنگ قهوه اي درمی آیند. به مرور لکه ها چوب پنبه اي و زبر می شوند.
بیماری لکه غربالی درختان میوه هسته دار
علائم بیماری لکه غربالی روي میوه:
علائم روي میوه زردآلو به صورت تاولهایی برجسته به رنگ ارغوانی تا قهوه اي دیده می شود. در میوه گیلاس ممکن است گوشت تا هسته خشک شود. علائم روي میوه آلبالو شبیه گیلاس ولی عمق فرورفتگی لکه ها کمتراست. روي میوه گوجه سبز ممکن است ترشح صمغ بدون ظهور لکه هاي مشخص دیده شود. روي میوه هلو آلودگی به دو صورت ظاهرمی شود. یکی به صورت ریزش میوه، هنگام رسیدن و دوم ایجاد لکه
هاي قهوه اي. پیدایش لکه هاي بیماري روي شاخه هاي هلو و شلیل عمومیت دارد.
علائم غربالی روي سرشاخه ها و جوانه ها:
شاخه هاي زردآلو، آلو و گوجه معمولاً مورد حمله بیماری لکه غربالی درختان میوه قرار نمی گیرند. بیماري روي شاخه هاي گیلاس ابتدا به صورت لکه هاي قهوه اي و برجسته ظاهر می شود که به تدریج حالت زخم به خود می گیرد.در سرشاخه هاي بادام لکه هاي گرد و بیضی به قطر یک تا چند میلی متر ظاهر می شود. لکه ها قهوه اي و وسط آن روشن تر و شبیه چشم است. لکه ها گاه ترك خورده و از آنها صمغ ترشح می شود. علائم روي سرشاخه هاي هلو و بادام شبیه به هم هستند با این تفاوت که روي شاخه هاي هلو زخم ها معمولاً بزرگترو صمغ زدگی آنها بیشتر است. روي شاخه هاي زردآلو زخم هاي ارغوانی به قطر چند میلی متر تشکیل می شود.
چرخه بیماري و نحوه خسارت:
آلودگی برگ ها که منجر به ریزش آن ها می شود، جدي ترین تأثیر بیماری لکه غربالی درختان میوه روي درختان هسته دار می باشد که سبب ریزش شدید برگ ها در هنگام رشد میوه می شود. این مساله منجر به ریزش میوه هاي نورس، ضعف درخت و کاهش محصول می گردد. آلودگی میوه ها سبب ایجاد میوه هاي چوب پنبه اي، کوچک و با زخم هایی روي پوست میوه می شود که اغلب با خروج صمغ همراه است.
پیشرفت بیماری لکه غربالی درختان میوه در هلو، شلیل و زردآلو شبیه هم است. درخلال ماههاي مرطوب فصل زمستان، قارچ عامل بیماري در جوانه هاي هاي آلوده و لکه هاي سرشاخه هاي هلو و شلیل اسپورزایی میکند.
کنترل زراعی و بهداشت گیاهی:
عدم آبیاري درختان بصورت آبیاري بارانی
استفاده از نهال سالم
استفاده از ارقام مقاوم همچون: ردتاپ – اسپرینگ کرست و آلبرتاي پیش رس
ضدعفونی کردن ابزار هرس
کنترل مکانیکی
حذف سرشاخه ها، شاخه ها، میوه ها و بقایاي گیاهی آلوده به بیماری لکه غربالی درختان میوه و سوزاندن آنها براي جلوگیري ازآلودگی
هرس منظم و سبک قسمت هاي آلوده
نویسنده: مهندس حامد پورعلی