کاشت پاجوش نخل

کاشت پاجوش نخل و نكات مهم در كاشت انواع پاجوش خرما . فصل پنجم فرحبخش تامین کننده انواع بهترین پاجوش های نخل در ایران . برای خرید تماس بگیرید .

هر درخت نخل در طول عمر خود پاجوش های زیادی تولید می کند اما بطور متوسط فقط حدود پنج پاجوش برای جداسازی و کاشت مجدد مناسب است. پاجوش ها باید حتما در زمستان که فعالیت گیاه به حداقل می رسد جداسازی شوند. روش های شناسایی پاجوش مناسب و جداسازی آن نیز در مطالب جداگانه ای توضیح داده خواهد شد. از آنجایی که پاجوش ها به روش غیرجنسی تولید شده اند، شباهت ژنتیکی بسیار زیادی با درخت مادری دارند و اگر درخت مادری پرمحصول باشد، پاجوش آن نیز محصولی مشابه درخت مادرخواهدداد.

اما چند محدودیت مهم در استفاده از پاجوش وجود دارد. اولین و مهمترین محدودیت، گیرایی آن است. از آنجایی که پاجوش به درخت مادری متصل است، سیستم ریشه ای مستقلی ندارد و پس از جداسازی و قبل از کاشت پاجوش نخل ابتدا باید ریشه دار شود که این امر موجود ایجاد تلفات حدود نیمی از پاجوش ها می شود، یعنی نصف تعداد پاجوش هایی که برای کشت انتخاب و جداسازی شده اند، ریشه دار نشده و از بین خواهند رفت. (به اصطلاح عامیانه میزان گرفتن پاجوش حدود پنجاه درصد است).

برخلاف تصور بعضی افراد محدودیت تعداد پاجوش مناسب قابل حل است، برخلاف حرفی که پیش تر گفته شده، هر درخت نخل در طول عمر خود فقط حدود پنج پاجوش مناسب تولید نخواهد کرد بلکه با رسیدگی مناسب و تامین نیاز های نخل مادر تعداد آن را چند برابر می توان کرد. اما هنوز هم نخلستان معمولی تقتضای روزافزون کشاورزان را تامین نمی تواند کند.

1-گوده برداري :

حفر گودال نه تنها محيط مناسبي را جهت استقرار نهال تازه كاشته شده فراهم مي كند بلكه بدليل تغيير مصنوعي محل كاشت افزودن كود حيواني (استفاده از خاك مرغوب سطح الارض) شرايط مطلوبي را جهت رشد رويشي و افزايش درصد بقاء نهالهاي كاشته شده بوجود مي آورد.

2- ابعاد گوده ها :

ابعاد گوده هاي کاشت پاجوش نخل بستگي به اندازه پاجوش و بافت خاك دارد و بطور كلي ابعاد گودالها از 5/0 ×  5/0 تا 1×1 متر متفاوت خواهد بود. در خاكهاي شني يا كاملاً رسي ابعاد گودالها را يك متر در يك متر در نظر مي گيرند زيرا در اينگونه خاكها بستر كاشت مي بايست بصورت مصنوعي تهيه گردد تا نهال كاشته شده بخوبي رشد نمايد.

در خاكهاي با بافت مرغوب ابعاد چاله ها را ميتوان 5/0 ×  5/0 متر گرفت.

3- زمان و نحوه پر كردن گودال كاشت :

گودالهاي حفر شده بايد به مدت 30-20 روز در مقابل نور شديد خورشيد قرار گيرند سپس اقدام به پر نمودن چاله ها گردد .

پس از پر نمودن چاله ها اقدام به آبياري نموده تا مخلوط ريخته شده درون گودال نشست نمايد اين عمل به پوسيدن كود حيواني و ايجاد بستر مناسب جهت کاشت پاجوش نخل كمك فراوان مي نمايد. به منظور رسيدن به نتيجه بهتر مي بايست تا زمان كاشت (معمولاً فاصله بين پر نمودن تا كاشت پاجوش مي بايست حداقل 3-2 ماه باشد) 4-3 بار عمليات آبياري چاله ها صورت گيرد. چاله هاي كاشت بايد به گونه اي پر شوند كه پس از نشست كامل خاك، چاله همسطح با خاك محيط اطراف آن باشد.

4- فاصله كاشت :

در انتخاب فاصله كاشت بايد نكات زير رعايت گردد.

امكان نفوذ نور به درون نخلستان وقتي درختان به مرحله بلوغ رسيدند وجود داشته باشد.

فضاي كافي جهت انجام عمليات داشت و برداشت محصول وجود داشته باشد.

فضاي كافي جهت توسعه ريشه گياه وجود داشته باشد.

    در شرايط ايران فاصله 8 × 8 متر (مناطق بسيار گرم و خشك) توصيه مي گردد. در مناطق گرم و خشك كه داراي بادهاي گرم و سوزان در فصل رسيدن ميوه مي باشند فواصل درختان را مي بايست كمتر 8 × 8 در نظر گرفت.

5- زمان كاشت :

معمولاً در ايران در دو زمان اقدام به كاشت خرما در زمين اصلي مي نمايند :

 از اواسط اسفند ماه تا اواسط ارديبهشت ماه و از اواسط شهريور تا اواسط آبانماه

 6- نحوه كاشت :

عمليات کاشت پاجوش نخل بايد صبح زود انجام شود تا از وارد آمدن استرس به نهالهاي پاجوش جلوگيري شود و نهال فرصت كافي جهت سازگاري با محيط جديد داشته باشد.

7- عمق كاشت :

كاشت عميق نهال باعث وارد شدن آب به درون قلب نهال و پوسيدن جوانه مركزي ميگردد و كشت سطحي نيز باعث خشكيدن ريشه ها و برگ نهالها خواهد شد مناسبترين عمق كاشت عمقي است كه پاجوش در سطح بزرگترين قطرش كاشته شود و بزرگترين قطر پاجوش همسطح با سطح خاك اطراف باشد تا امكان ورود آب به درون قلب نهال نباشد.

8- تهيه تشتك :

بعد از کاشت پاجوش نخل سريعاً تشتك در اطراف نهال ايجاد شود تا اينكه پس از آبياري آب به حد كافي در اختيار نهال قرار گيرد. قطر تشتك 8/1 متر و عمق آن 30-20 سانتيمتر بايد در نظر گرفته شود ضمناً شيب كف تشتك به سمت نهال باشد.

9- مالچ دهي :

عمل مالچ دهي با قرار دادن يك لايه مواد آلي نظير كاه و كلش گندم در اطراف تنه نهال صورت مي گيرد. مالچ داراي فوائد زير است :

• كاهش ميزان تبخير سطحي آب درون تشتك
• جلوگيري از تشكيل سله
• بهبود نفوذ آب به درون خاك
• جلوگيري از رشد علفهاي هرز درون تشتك
• افزايش ميزان هوموس خاك

10- آبياري :

بعد از كاشت سريعاً بايستي عمليات آبياري صورت گيرد تا استرس وارد به گياه به حداقل برسد.

دور آبياري بستگي به نوع خاك و شرايط آب و هوايي منطقه دارد در سيستم آبياري سطحي در زمينهاي شني دور آبياري هر روزه در اولين فصل تابستان توصيه شده است در صورتيكه خاك سنگين باشد آبياري هفته اي يكبار كفايت مي كند. اما در بيشتر خاكها دور آبياري 2 يا 3 روز يكبار توصيه ميگردد. نكته مهم آن است كه در 6 هفته اول بعد از کاشت پاجوش نخل خاك اطراف نهال بطور دائم مرطوب نگه داشته شود تا خاك سله نبندد.

11- حفاظت :

نهالهاي پاجوش كاشته شده بايد در مقابل شرايط نامساعد محيطي (گرما و بادهاي گرم در اولين فصل تابستان و سرما در فصل زمستان) و خسارت بعضي از موجودات نظير خرگوشها و غيره حفاظت شوند براي اينكار ميتوان از پوشش نوري سايه دار و يا برگ خرما استفاده نمود. برگ خرما از مناسبترين و فراوانترين مواد در تمام مناطق جهت پوشش دادن پاجوشهاي خرما است به اين منظور هــر پاجوش بوسيله 6-4 برگ خرما كه قسمت پايين و خاردار آن حذف شده پوشانده مي شود. عمل پوشش دادن پاجوشها هر چه زودتر انجام شود بهتر است.

نویسنده: مهندس حامد پورعلی