فصل پنجم Leaf Icon

کمپوست زباله

کمپوست زباله . تاثیراستفاده از کمپوست زباله بر میزان ماده آلی خاك . خرید خاک ، خرید خاک گلدان ، خرید بستر کشت ، خرید خاک مرغوب .

تاثیراستفاده از کمپوست زباله بر میزان ماده آلی خاك

با افزایش جمعیت و همچنین پیشرفتهای امروزی روز به روز بر میزان مواد زائد تولیدی و بویژه زباله های شهری افزوده می شود. از این رو در سالهای اخیر تولید کمپوست از زباله های شهری از جایگاه ویژه ای برخوردار شده است ، چرا که در بر گیرنده ی منافعی از قبیل کاهش آلودگی های ناشی از دفن ،کاهش حجم زباله و تولید کود مناسب برای خاک می باشد .

کمپوست زباله2.PNG

استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی باعث ایجاد تجمع بعضی از عناصر و مسمومیت در خاکهای کشاورزی شده که باعث کاهش عملکرد در واحد سطح و تولید محصولات ناسالم میشود.استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی باعث آلودگی محیط زیست ،خاک و محصولات کشاورزی شده است.استفاده از کودهای شیمیایی نیتراته بی کیفیت باعث تجمع نیترات در محصولات شده که عامل اصلی سرطان معده در انسان میباشد،از این رو با استفاده از کود کمپوست و بالا بردن ماده آلی خاک  باعث تقویت خاک شده و رشد گیاهان را بهبود داده و باعث تولید محصولات سالم میشود. استفاده از کمپوست علاوه بر کاهش هزینه های کشاورزان و اصلاح و اضافه کردن ماده آلی به خاک باعث سلامت محصولات تولیدی میشود.  

کمبود مواد آلی

یکی از مهمترین مسائل و مشکلاتی که در خاکهاي مناطق خشک و نیمه خشک ایران وجود دارد کمبود شدید مواد آلی است . مواد آلی یکی ازمهمترین اجزاي خاك بوده ، نتایج تحقیقات مختلف نشان می دهد که استفاده از کود کمپوست زباله می تواند به عنوان تأمین کننده مواد آلی خاك به مصرف برسد. در تحقیقی تأثیر مختلف کمپوست زباله و کود گاوي بر مقدار آهن و روي در اسفناج مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که افزایش کمپوست زباله باعث افزایش معنی دار رشد گیاه و مقدار قابل جذب آهن و روي در اندام هوایی اسفناج گردید.

بررسی قابلیت کمپوست و ورمی کمپوست زباله شهري در میزان جذب عناصر میکرو در گیاه ذرت توسط محققان نشان داد که عناصر میکرو، به خصوص عنصر آهن در اندام هوایی گیاهان کارآمدي کودهاي آلی بیولوژیک(کمپوست و ورمی کمپوست) را در افزایش جذب عناصر میکرو (آهن، روي، منگنز و مس) فراهم ساخته و در تمامی موارد مصرف کودهاي بیولوژیک سبب افزایش جذب این عناصر نسبت به تیمار شاهد (کود گاوي) گردید. عدم مصرف کودهاي آلی از جمله کمپوست با مصرف بی رویه ي کودهاي شیمیایی باعث تخریب هر چه بیشتر ساختمان خاك، کاهش شدید مواد آلی شده است.

کود دامی

مصرف کود دامی می تواند موجب اصلاح خواص فیزیکی خاك گردد و میزان عناصر قابل دسترس از جمله NPK زیاد می شود و جذب آنها توسط گیاه افزایش می یابد اما به جهت حضور بذر علفهاي هرز، آفات و بیماریها، میزان مصرف بیشتر نسبت به کود کمپوست زباله ، حمل و نقل مشکل، رعایت نکردن اصول بهداشتی در فرآوري آن، افزایش هزینه هاي مربوطه و پایین بودن عناصر غذایی آن نسبت به کمپوست زباله، مصرف کود گاوي باید با احتیاط انجام شود. به هنگام استفاده توأمان از کودهاي کمپوست زباله و کود گاوي، اصلاح خواص فیزیکی خاك و قابلیت دسترسی گیاه به عناصر غذایی می تواند یکی از دلایل افزایش عملکرد و رشد گیاه در حضور کود کمپوست زباله باشد.

یکی از فاکتورهاي مهمی که در خصوصیات فیزیکی کمپوست زباله نسبت به کود گاوي موجود می باشد خاصیت جذب آب آن است. به عبارت دیگر این کود می تواند آب را در خود نگه دارد و در شرایط کمبود آب، با آزاد سازي تدریجی آب ذخیره شده، مانع از ورود تنش به گیاه می گردد. در نتیجه هر قدر رطوبت و سایر شرایط رشدي و وجود مواد غذایی مناسب تر باشد، گستردگی ریشه هاي ثانوي بیشتر اتفاق می افتد و گیاه می تواند در این شرایط مناسب، عملکرد بهتري داشته باشد.

تامین غذای گیاه

میزان عملکرد گیاهان زراعی تابع مقدار مواد آلی در خاك است با شروع عملیات کشاورزي ، مقدار مواد آلی و میزان عملکرد محصولات کاهش می یابد سرعت کاهش مواد آلی خاك بر حسب نوع گیاه تحت کشت ، متفاوت است . کود کمپوست بر کیفیت فیزیکی خاك اثر داشته و باعث بهبود خلل و فرج و منافذ خاك شده و عمل تهویه و نفوذ آب در خاك را تسهیل می کند همچنین می تواند در تامین عناصر غذایی پر مصرف و کم مصرف نقش موثري داشته و باعث افزایش حاصلخیزي خاك شود.

این کود باعث افزایش فعالیت جمعیت موجودات زنده خاکزي شده و فرآیندهاي بیوشیمیایی در خاك را افزایش می دهد . با توجه به مصرف بی رویه کودهاي شیمیایی و تاکید بر کاهش مصرف آن و لزوم افزایش مواد آلی در خاکها و تولید محصولات سالم با تاکید بر کاهش آلودگیهاي زیست محیطی ، استفاده از کود کمپوست از اهمیت زیادي برخوردار است .

کمپوست زباله.PNG

عناصر

استفاده از کمپوست ، نشان دهنده آن است که ، عناصر میکرو و ماکرو را تدریجاً در اختیار گیاه قرار می دهد و می توانند چندین برابر وزن خود آب ذخیره کنند بنابراین کمپوست حاصل از بقایاي تخمیر شده زباله شهري بی آنکه زیانی براي خاکهاي کشاورزي داشته باشد ، باعث حاصلخزي و توان بیشتر می شود . جنبش اکولوژیکی عصر حاضر و هراس از آلودگی خاك و آب به وسیله مواد شیمیایی ساخت بشر ، تولید بیشتر فرآورده هاي طبیعی را طلب می کند زیرا این باور در مورد کودهاي آلی کمپوست وجود دارد که فرآورده هاي طبیعی اصیل و بی خطري هستند که به تنهایی می توانند براي کشاورزي پایدار مناسب باشند .

استفاده از کودهاي کمپوست صرف نظر از آنکه هیچ زیان و اثرات سویی در کشاورزي ندارد از لحاظ اقتصادي هم مشکلاتی را که هم اکنون کشورهاي در حال توسعه در زمینه واردات کود هاي شیمیایی و معدنی با آن روبه رو هستند ، مرتفع می سازد.

نویسنده: مهندس حامد پورعلی

محمد حسین حدادی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *